Thắp hương là một trong những nét đẹp văn hóa, truyền thống không thể thiếu của người Châu Á. Tất cả mọi người cảm thấy ấm lòng, yên bình mỗi khi nhìn thấy nén hương được thắp lên. Nén hương lúc này không còn là một thứ hàng bình thường nữa mà nó đã trở thành một sản phẩm tinh thần quan trọng không thể thiếu của người Châu Á nói chung và người Việt Nam nói riêng.
1. Nguồn gốc của việc thắp nhan
Dựa theo những ghi chép lịch sử, việc thắp hương được bắt nguồn từ Ấn Độ, cách đây khoảng năm 3700 TCN và cách thời điểm hiện tại khoảng 5700 năm. Mãi cho đến năm 618 sau công nguyên, vào đời nhà Tần, có một vị Tăng Lữ đem hương trầm hương sang Trung Quốc. Từ đó, mà hình thức thắp hương được phát triển một cách mạnh mẽ và thời kỳ hưng thịnh nhất là vào đời nhà Minh. Sau đó được phổ biến đến khắp các nước láng giềng và kéo dài cho đến hiện tại.
Có thể nói rằng hình thức thắp hương phổ biến nhất là ở Nhật Bản. Ở đây họ sáng chế ra thêm nhiều cách đốt hương và sản phẩm quen thuộc nhất được khắp nơi trên thế giới sử dụng đó là nụ trầm hình tròn đầu nhọn được làm ra vào thế kỷ 17. Có rất nhiều tài liệu cho thấy, việc thắp hương đã có từ thời khai thiên lập quốc. Trong các đền thờ của các vua chúa thời Ai Cập cổ đại, thì đã có rất nhiều hình vẽ hoặc hình chạm khắc trên tường mô tả nghi thức thiêng liêng này.
2. Ý nghĩa của việc thắp nhan hằng ngày
Việc thắp hương trên bàn thờ là một trong những tín ngưỡng đã có từ rất lâu. Tập tục này, ở nước ta bắt được nguồn từ Trung Quốc, và nó đã ảnh hưởng sâu sắc tới nền văn hóa của người Việt cho đến ngày nay. Việc thắp hương trên bàn thờ gia tiên hay bàn thờ Phật mang ý nghĩa tâm linh như sau:
❂ Việc thắp hương lên bàn thờ gia tiên và bàn thờ thần Phật sẽ làm cho tâm hồn chúng ta trở nên thư thái, nhẹ nhàng, giảm bớt phiền não. Đồng thời, chúng ta sẽ cảm thấy được sự an yên, tĩnh lặng trước những sự xô bồ của cuộc sống và công việc hằng ngày.
❂ Ngoài ra, việc thắp hương còn giúp gia chủ có niềm tin sẽ đạt được những điều mà mình hằng mong muốn. Thông qua khói hương, thì những mong muốn này sẽ được gửi đến ông bà, tổ tiên và các chư thần Phật. Giúp cho bề trên thấu được và chứng giám cho lòng thành kính cũng như là sự biết ơn của gia chủ và những thành viên cùng trong gia đình.
❂ Những lời cầu nguyện và mong ước sẽ giúp cho mọi người được an yên hơn. Cho họ những điểm tựa và những đức tin để có thể tin tưởng và hướng đến những điều tốt đẹp có trong cuộc sống.
3. Thắp hương hằng ngày có tốt không
Việc thắp hương lên bàn thờ gia tiên, thần Phật là việc làm mang ý nghĩa tâm linh mà hầu hết người Việt chúng ta đều làm hằng ngày. Theo quan niệm, việc thờ cúng, thắp hương hằng ngày là những việc gia chủ nên làm. Nhưng nếu gia chủ quán bận rộn thì chỉ cần thắp hương vào những mùng 1, ngày rằm, lễ Tết.
Khi thắp hương, nên đi kèm với một ít hoa quả, lễ mọn để dâng lên ông bà, tổ tiên, để thể hiện lòng thành kính của mình. Nhưng nếu có điều kiện về thời gian, thì gia chủ vẫn nên thắp hương hằng ngày đó là điều tốt nhất. Bởi vì mỗi khi thắp hương lên bàn thờ sẽ giúp cho không gian trong gia đình sẽ được ấm cúng hơn, lòng người được nhẹ nhàng và bình yên hơn.
Điều gia chủ nên lưu ý là chỉ thắp một nén hương. Bởi theo quan niệm dân gian, số nén hương được thắp cũng có nhiều tầng ý nghĩa. Vì khi thắp 1 nén hương cho ông bà, thần Phật, đó chính là bày tỏ lòng thành kính, biết ơn. Đồng thời, hãy thắp hương bằng cả hai tay, để không bị cho là có thái độ bất kính, vô lễ đối với bề trên, các vị thần Phật.
4. Tại sao thắp hương số lẻ
Ở Việt Nam, chúng ta khi thắp hương thường chọn số lẻ như 1, 3, 5, 7, 9, hoặc có thể người ta cũng đốt cả nắm, chứ không theo số chẵn như 2, 4, 6, 8. Theo phong thủy thì các số lẻ 1, 3, 5, 7, Mang ý nghĩa là may mắn. Số lẻ là số dương đem đến may mắn, còn số chẵn là số âm sẽ mang vận xui đến.
Bên cạnh đó thì người ta thường thắp 3 nén hương, vì theo quan niệm số 3 là: Tam bảo (Phật – Pháp – Tăng), Tam thời (Quá khứ – Hiện tại – Tương lai), Tam Giới (Dục giới – Sắc Giới – Vô sắc giới), Tam vô lạc hậu (Giới – Định – Tuệ).
Bên cạnh đó, thì việc thắp hương còn mang ý nghĩa khác là luôn phải nhớ đến sự vô thường. Vô thường có nghĩa là không có gì là mãi mãi. Mọi thứ đang tồn tại trên đời này đều là tạm bợ. Nén hương cháy tượng trưng cho cuộc sống của con người ngắn ngủi vô thường. còn tàn hương là đại diện cho những thứ trong cuộc sống mà chúng ta đã trải qua.
5. Thắp hương vào giờ nào là đúng
Việc thắp hương đúng thời điểm hợp lý trong một ngày là điều mà được mọi người quan tâm nhất, đặc biệt là vào những ngày lễ, tết, mùng 1, hay rằm và kể cả những ngày bình thường. Bởi lẽ, việc thắp hương đã là một tập tục tồn tại từ rất lâu. Nó xuất hiện và tồn tại trong tín ngưỡng văn hóa của người Việt hàng ngàn năm nay. Do đó, mỗi một nén hương được thắp lên cũng là lúc những sợi dây tâm linh giữa hai thế giới âm – dương được kết nối lại với nhau.
Thời gian thắp hương hằng ngày phụ thuộc vào thời gian mà gia chủ sắp xếp. Cho nên gia chủ hãy thắp hương hằng ngày vào mỗi buổi sáng, trước khi đi ra ngoài và vào buổi tối sau khi trở về nhà nhưng hãy thắp trước 7 giờ tối. Bởi vì thắp hương sau 7 giờ tối sẽ khiến cho những linh hồn đang đi lang thang sẽ đi theo mùi hương mời gọi mà đến quấy nhiễu, phá phách gia trang bạn.
6. Việc thắp hương đối với người Việt Nam như thế nào
Việc thắp hương trên bàn thờ tổ tiên hay các vị thần Phật đã là một nét văn hóa truyền thống đẹp và không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Vào những ngày cuối năm, khi đi mua sắm để chuẩn bị cho những ngày Tết, không ai mà không mua vài nén hương đặc biệt là hương trầm về thắp cho ông bà, tổ tiên nội ngoại của mình. Mùi hương của những nén hương được thắp lên là mùi hương quen thuộc của hàng triệu người Việt Nam.
Chúng ta luôn bắt gặp được những hình ảnh rất quen thuộc của những các ông bà cụ, nam thanh, nữ tú, tay cầm hương khấn vái cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng, tại các ngôi chùa, ngôi đền vào các ngày đầu năm mới. Đây hoàn toàn không phải là một hành động mê tín dị đoan, mà nó là một nét đẹp văn hóa đã được tồn tại từ rất lâu. Cùng với những phong tục truyền thống khác, nén hương đã góp phần tạo nên bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Xem thêm TẠI ĐÂY
