Xà ngang, hay còn gọi là đà, dầm, là kết cấu chịu lực của ngôi nhà. Trước kia nhà ở thường xử dụng kết cấu nhà gỗ, những thanh gỗ chính bắt ngang trên mái gọi là xà, đòn dông. Vì là kết cấu gỗ, nên khó tránh khỏi hiện tượng mối mọt, dễ bị gãy, mục theo thời gian.
Với lí do đó, nên việc sinh hoạt như ăn uống, vui chơi,… dưới xà ngang khi tình trạng kết cấu nhà xuống cấp là điều không nên. Đặc biệt là giường, khi chúng ta ngủ say, không thể phản ứng kịp thời khi gặp sự cố, như vậy thật vô cùng nguy hiểm.
Tuy nhiên với kết cấu bê tông cốt thép phổ biến như hiện nay, dầm có khả năng chịu lực cực kì vững chắc, nên thực tế việc xảy ra điều đáng tiếc khi bị dầm đè là không có.
Xét trên khía cạnh phong thủy, đối với trường hợp dầm đè lên trực diện giường ngủ, bếp, bàn thờ, bàn làm việc,… hiện nay có 2 quan điểm như sau:
– Quan điểm 1: Dựa trên phong thủy hình thế. Dầm tạo ra sát khí, mang nguồn năng lượng xấu, tạo áp lực đè nén con người và vật thể bên dưới nó. Ví dụ khi dầm đè lên giường ngủ, sẽ gây ra khó thở, đau đầu, mệt mỏi. Khi dầm đè lên bếp, sẽ ảnh hưởng đến tài lộc, hạnh phúc gia đình, sức khỏe suy giảm,…
– Quan điểm 2: Dựa trên phong thủy về khí. Luồng khí trong nhà thường đi ngang, khi gặp dầm, luồng khí không thể phản xạ trực diện thẳng xuống dưới nó, mà sẽ uốn qua dầm và tiếp tục đi thẳng. Vậy nên, không có chuyện ở dưới dầm sẽ có khí xấu tác động xuống bên dưới.
Trường hợp mép dầm ló ra khi xây tường dày 100mm đè giường, bếp, bàn thờ, bàn học,… (như hình minh họa bên dưới). Thông thường nếu nhà rộng, sẽ xây tường 200 mm che cột, dầm, để đảm bảo thẩm mỹ, tuy nhiên đối với nhà nhỏ hoặc khi gia chủ muốn tiết kiệm kinh phí, thường dễ gặp trường hợp cột, dầm, lộ ra so với tường. Vì mép dầm mỏng nên tác động về phong thủy không đáng kể. Riêng đối với bếp, phía trên còn có tủ bếp và máy hút mùi nên sự ảnh hưởng là không còn.
Có thể về mặt thực tế hay phong thủy, đối với công trình hiện đại, dầm không gây ảnh hưởng xấu đến người hay vật bên dưới. Nhưng khi thiết kế, cần tránh những thế phạm này ngay từ đầu để mang lại sự an tâm cho gia chủ.
Bởi khi xét về tâm lí người sử dụng, vì quan niệm về việc này khá phổ biến, nên giả như dầm không gây ảnh hưởng, thì người nằm, sinh hoạt dưới dầm vẫn khó có thể an tâm.
Trường hợp gặp phải điều cấm kị này, ta cần hóa giải như sau:
– Cách hóa giải đơn giản nhất, chắc chắn là né các vị trí giường, bếp, bàn thờ, bàn làm việc, bàn ăn, sofa,… sang chỗ khác, tránh nằm dưới dầm.
– Trường hợp không tránh được thế phạm, nếu trần cao ta có thể đóng thạch cao che lại để không nhìn thấy dầm lộ ra. Trường hợp trần nhà thấp, không thể đóng thạch cao, có thể dán, treo trên dầm các vật phẩm hóa giải như: đồng tiền hoa mai, hồ lô hóa sát.
– Đối với trường hợp xây tường dày 100mm, để xử lí mép dầm và mép cột lộ ra, có thể đóng vách thạch cao hoặc vách trang trí để che dầm và cột, nếu diện tích phòng cho phép.